bu linke tıklayarak ekitabınızı indiriniz.

Borsa nedir? Nasıl para kazanılır ?

BROKERLİK EĞİTİMİ BU

SERİLERİMİZDE

pdf kitabımız için tıklayın

Broker, yatırım işlemlerimizin belki de en önemli halkasıdır. En basit haliyle aracı görevi gören bu kişiler, bizlere pek çok kolaylık sağlar. İçeriğimizde brokerlara dair merak ettiklerinize yer verdik;

Broker, finans piyasalarında birikimlerini değerlendirmek isteyen yatırımcıların sıklıkla iletişime geçtiği bir görevlidir. En sade şekilde, alım-satım işlemlerine aracılık eden ve bundan kazanç sağlayan kişiler olduğunu söyleyebiliriz.

Elbette hayali beklediği kazancı elde etmek olan birçok yatırımcı, brokerların yardımına her durumda ihtiyaç duyar. Hem işletmelere hem de piyasalara fayda sağlayan brokerlar, gerekli bilgi ve deneyime sahip olduklarında kazanç artırmak için oldukça iyi bir fırsat olabilirler.
Borsa ve forex piyasalarında adını sıkça duyduğumuz bu kişileri doğru seçmek, para kazanma olasılığımızı artırabildiği gibi tam tersini de yaşatabilir. Dolayısıyla bu konu hakkında detaylı bir bilgiye sahip olmalısınız. Aşağıda; broker hakkında tüm detaylara yer verdik;
Broker Kimdir?

Finans piyasalarının önemli oyuncularından olan brokerlar; sigorta, emlak ve daha birçok alanda karşımıza çıkarlar. Fakat biz, bu içeriğimizde ağırlıklı olarak finans piyasalarında aracılık görevi üstlenenleri ele alacağız.

Broker, halk arasında “komisyoncu” olarak bilinen kişilerdir. İşlemlerin yürütülmesine aracılık eder ve bunun karşılığında belli bir miktar para kazanırlar. Piyasada üye temsilcisi olarak da anılırlar. Ülkemizde Borsa İstanbul’da aracı kuruluşlar adına hizmet veren üye temsilcileri vardır.
Yatırımcılar, bu temsilcilerden yatırım mantığına uygun olanı seçerek alım-satım işlemlerini güvenli bir şekilde gerçekleştirebilir.
Alım – satım işlemlerini kendi isimleriyle taraf olduğu kişi veya kurumun hesabına göre yatırımları yöneten brokerlar, aslında yatırımcıların işlerini önemli ölçüde kolaylaştırır.

Alış-satış sürecinin daha akıcı bir şekilde ilerlemesini sağlayan bu görevliler, borsanın önemli bir parçasıdır. Üzerine düşen görevleri tam anlamıyla yerine getiren bir broker, para kazanmanıza ortam hazırlar.
Nasıl Broker Olunur?

Broker, borsa ya da forex piyasasında hizmet verme farkı gözetilmeksizin Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) tebliğlerine uygun şartları taşımalıdır. Yatırımcıların işlemlerine aracılık edebilmesi için belirtilen hususlara uymalıdır.
Kişi, bunlar için düzenlenen eğitim programlarından faydalanabilir. Bu programlara katılarak sonunda yapılan sınavlarda başarılı olmak, broker olmaya hak kazanıldığı anlamına gelir.

Bunun yanında broker yetki belgesine de sahip olunmalıdır. Böylelikle finans piyasalarında bulunan kişilerin işlemlerine aracılık ederek brokerlık görevi yapabilirsiniz. Size iletilen emirleri kısa sürede platforma işleyerek, belli bir ücret kazanabilirsiniz.
Yatırımcının üzerine düşen ise doğru ve güvenilir brokeri seçmesidir. Çünkü bazı brokerlar kendi paralarını da işin içine katarak aracılık dışında da para kazanabilmektedir. Bu tarz durumların önüne geçilebilmesi için SPK tarafından düzenlemeler ve denetlemeler yapılır. Böylelikle işlemler güvenli bir ortamda yürütülmektedir.
Bir diğer önemli husus ise çalışacak alandır. Bu alan daha çok batı ülkelerinde gelişmiş olsa da ülkemizde de gelişmektedir. Zamanla iş sahaları açılmıştır.
SPK’nın tebliğlerine göre aracı kurumlar bünyesinde broker bulundurmak zorundadır. Kurumlara bağlı olarak ya da bireysel olarak alım – satımda aracılık hizmetinde bulunmak mümkündür.
Broker Ne İş Yapar?

Bir broker, borsa ya da forex piyasasında işlem yapan yatırımcıların işlemlerini daha kısa sürede ve kolayca gerçekleştirmelerine yardımcı olur. Genellikle borsa piyasasında çalışan bu görevliler, bu piyasaya karşı önyargılı olan bireylere pek çok avantaj sağlar.
Brokerların forexte borsaya oranla daha az bulunmasının nedeni işlemlerin direkt olarak sisteme verilen emirler sonucunda gerçekleştirilmesidir. Bu nedenle yatırımcılar broker yerine yatırım danışmanlığı hizmeti veren kişilerden yardım alır.
Danışmanlık hizmetini seçen yatırımcıların portföyün nasıl oluşturulduğunu öğrenmeleri ve nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda kendilerini geliştirmeleri gerekir. İşlemlerin bu şekilde sürdürülmesi gerekir.
Sonuç olarak broker dediğimiz kişiler, yatırımcıların alım – satımlarını güvenli bir şekilde gerçekleştirerek, karşılığında ücretlerini alırlar.
Ayrıca gerek piyasa takipleri gerek hisse senetleri ve diğer yatırım araçlarının fiyat değişimleri konusunda yatırımcılara bilgi vermek gibi görevleri de bulunmaktadır.
Broker Nasıl Para Kazanır?

Daha önce de belirttiğimiz gibi brokerler finans piyasalarında yatırımcıların yapmış olduğu işlemlerde komisyoncu görevinde olduğu için belli bir ücret karşılığında çalışırlar. Bu ücret elbette ki bilgi ve deneyim seviyesine göre değişim göstermektedir.
Genelde yatırımcıların çoğu işlemlerini aracı kurumların sunmuş olduğu işlem platformları ile gerçekleştirirler. Fakat bu platforma ilettikleri emir direkt olarak borsa sistemine işlemez ve aracı kuruma iletilir.
Broker, kurumda yatırımcının iletmiş olduğu emri borsaya uygun hale getirerek sisteme işler. Böylece alım – satım işlemleri arz ve talep faktörlerine bağlı olarak gerçekleşir.
Bu işlemlerin yapılabilmesi için alış ve satışın birbirini karşılaması, yani eş değerde olması gerekir. Böylelikle yatırımlar yapılır ve aradaki fiyat farkından kazanç sağlanır.
Brokerların görev alanları aslında oldukça kapsamlıdır. Aracılık görevlerinin haricinde yatırım danışmanlığı alanında da hizmet verebilirler. Elbette bunun için yeterli eğitim ve bilgiye sahip olmaları gerekir.
Yatırım danışmanlığı kapsamında yapılan sınavdan başarılı olan brokerlar, bu alanda hizmet verebilirler. Bu sayede yatırımcılara portföy danışmanlığında bulunarak ek gelir sağlamaları mümkün hale gelir.
Bunun için SPK’nın tebliğinde yer alan hususlar incelenmelidir. Broker olmak yapılması gerekenleri, sınav tarihlerini ve sınavın yapılacağı yerler titizlikle takip edilmelidir. Buna göre bir rota belirlenmeli ve ekonomi- finans alanında gelişmeye çabalanmalıdır.
Broker Ne Kadar Kazanır?

Brokerların aldıkları ücretler değişiklik gösterir. Kuruma bağlı olarak çalışan brokerlar aylık belli bir maaş alırken bireysel aracılıkta bulunanların elde ettikleri gelirler farklıdır.
Aylık net kazançlar için bir rakam vermek doğru olmasa da günümüzde borsada görev alan brokerların kazancı daha yüksektir. En yüksek aylık kazanç 10.000 TL civarında olabilir. Fakat bu ortalama bir rakamdır.
Rakam, elbette kişi sayısına bağlı olarak da değişebildiği gibi brokerin eğitim ve deneyim düzeyine göre de farklılaşır.
İlginizi Çekebilir:
En İyi Borsa Aracı Kurumunu Seçmek için 5 Öneri
Kişinin ayırt edici özellikleri diğer üye temsilcilerine göre daha fazlaysa yüksek miktarlarda kazanç sağlayabilir.
Dolayısıyla gelişime açık olmakta her zaman fayda vardır. Ayrıca yüksek maaş almak için çalışılan kurumun işlem hacminin de yüksek olması gerektiği unutulmamalıdır. Bu nedenle iyi bir piyasa araştırması yapılmalıdır.
Belli bir kuruma bağlı olarak çalışılabileceği gibi online olarak da hizmet verilebileceğinden de söz etmiştik. Bunun için e – broker unvanına sahip olunmalıdır. Böylelikle internet üzerinden yatırımcıların işlemleri hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Aracılık faaliyetinin dışında yatırım danışmanlığı hizmetinde de bulunulması ek kazanç sağlamak için iyi bir fikir olabilir. Bu yüzden danışmanlık alanında da eğitim almanızı öneririz.
Broker Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?

Yatırımcılar, nereye yatırım yapacağını belirledikten sonra bir diğer önemli konu olan broker seçimine odaklanmalıdır. Brokerın hangi özellikleri taşıması gerektiği, kişinin beklentileriyle uyumlu olmalıdır. Çünkü bu gerçekten hassas bir konudur.
Doğru bir broker seçimi kısa sürede etkili kazançlar elde etmenizi sağlar. Bu nedenle seçilecek broker hakkında bilgiler toplanmalı ve araştırmalar yapılmalıdır.
Burada önemli olan husus bir başkasına sağladığı yararlardan çok size sağlayacağı faydalardır. Bu gerçeği göz ardı etmeden seçim yapılmalıdır.
Beklentiler baz alınarak, tercih edilecek brokerin isteklere cevap verebilecek nitelikte olması önemlidir. Bu nedenle tüm hususlar incelenmeli ve buna göre tercih yapılmalıdır.
Brokerin SPK tarafından yetki belgesine sahip olup olmadığı araştırılmalıdır. Bu belgeye sahip olmayanlar yasal olarak faaliyet sürdürememektedir. Böyle bir durumda dolandırılma riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz.
100.000 TL sanal para ile VİOP işlemlerini risk almadan öğrenmek için buraya tıklayın.

Her Borsacının Bilmesi Gereken 15 Finansal Terim

Borsa, bilgi gerektirir. Yatırım yapma kararının ardından yapılması gereken en temel şey, bu piyasayı öğrenmektir. Bu da kullanılan finansal terimlere aşina olmayı gerektirir. İçeriğimizde, her yatırımcının bilmesi gereken borsa terimlerine yer vereceğiz;

Birikimlerini borsa piyasasında değerlendirmek isteyen her yatırımcı, bazı temel bilgilere sahip olmak durumundadır. Yatırım yapma kararını verdikten sonraki aşama, borsanın ne olduğunu öğrenmek olsa da elbette bu yeterli değildir. Unutmayın ki yatırım yaptığı piyasayı yeterince tanımayan birinin kazanma olasılığı çok düşüktür.

VİOP İşlemlerini Risk Almadan Demo Hesap ile Hemen Öğrenin!
Bilgi Almak için Tıklayın.

Bilgi ve deneyim kazanmak için günümüzde bireylere sunulan çok çeşitli imkanlar mevcuttur. Özellikle internet çağında yaşıyorken merak ettiğiniz her şeyi öğrenebilir ve borsa hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Fakat öğrenme aşamasında karşılaşılan bazı terimler, yatırımcıyı korkutabilir ve işi karmaşıklaştırır. Tüm bu terimlerin yanı sıra “Borsa nedir?” öğrenmek için bu yazımızı da okuyunuz.

Finans piyasaları, genellikle yabancı olunan terimler içerir. Bunlardan korkmak, yalnızca önyargıyı artırır. Pek de tasvip etmediğimiz bu davranış yerine terimleri araştırmalı ve ne anlama geldiğini öğrenmelisiniz. İşte, bu yazımız da tam da bu amaç için hazırlandı. Aşağıda, her borsacının bilmesi gereken finansal terimleri inceledik;

Hisse Senedi Değeri

Borsanın başta gelen yatırım araçlarından biri olan hisse senedi, alınıp satılarak nakde dönüştürülebilirler. Tıpkı her malın belli bir değeri olduğu gibi hisse senetlerinin de belli bir değeri vardır. Bu, onların fiyatını temsil eder ve birçok işlem sonucunda belirlenir.

Eğer bir hissenin değerinin 2 lira olduğu söyleniyorsa, bu hisseyi satın almak için 2 lira ödemeniz gerekecektir. Hisse senetlerinin değeri, çeşitli mali hesaplamalarla tespit edilir ve size bu haliyle sunulur. Pek çok etken dikkate alınarak yapılan hisse senedi değerlemesi fiyatlarda belirleyici rol oynar.

Değeri Yükselen Hisse Senedi

Değeri yükselen bir hisse senedi, yatırımcıların gözbebeklerini parlatacaktır. Çünkü değerinin yükselmesi, yatırımcının para kazanacağı anlamına gelir.

Bu durumu basit bir örnekle ifade etmemiz gerekirse; hisse senedini 2 liradan aldığınızı varsayalım. Ardından değerinin yükselerek 3 lira olduğunu düşünürsek, bu şekilde 1 lira kar etmiş olursunuz. Bu noktada, değeri yükselen hissenin nasıl tespit edildiğini bilmeye ihtiyaç duyabilirsiniz.

Yapılan birçok analiz ve piyasa verisinin takibi sonucunda bir hisse senedinin değer kazanacağını öngörmeniz mümkündür.

Aynı zamanda büyümekte olan bir ülke ekonomisi, sektörel bazda gelişimler ve şirketin başarılı adımlar atması da hisse senedinin değer kazanacağına işaret eder.

Bir yatırımcı, hisse senedinin değeri düştüğünde alır ve değeri yükseldiğinde satar. Dolayısıyla piyasadaki tüm gelişmeleri yakından takip etmesi ve olan bitenlerden haberdar olması gerekir.

Small, Mid ve Large Cap – Piyasa Değeri

Örneğin bir şirketin 100 hisse senedi varsa ve bir tanesinin fiyatı 2 liradan alıcı buluyorsa; şirketin piyasa değeri 200 lira olacaktır. Elbette finans dünyasında bu kadar küçük rakamlar değil, oldukça büyük rakamlar söz konusudur.

Small cap, 300 milyon ve 2 milyar dolar arasında piyasa değerine sahip şirketler için kullanılır.
Mid cap, 2 – 10 milyar dolar arasında piyasa değerine sahip şirketler için kullanılır.
Large cap, 10 milyar ve üstü piyasa değerine sahip şirketler için kullanılır.

Sözünü ettiğimiz bu piyasa değerleri her zaman şirketin gerçek değerini göstermez. Bu zamanlarda da balon dediğimiz riskler söz konusu olur.

Hazine Kağıtları

Vadesi bir yıldan daha kısa olmak üzere satılan kurum tarafından öngörülen vade sonunda bedelin, bono sahibine ödenmesi sonucu bono sahibi faiz getirisi elde eder.

Türkiye’de tahvil denildiği zaman akla öncelikle devlet tahvilleri gelir. Bazı büyük şirketler dışında tahvil piyasalarında borçlanabilen yoktur.

Faiz Oranları

Faiz ekonomi biliminde iki anlam taşır. Bunlardan ilki, bir borç anlaşmasının satışı sonucu elde edilen gelirdir. Diğeri ise üretim amaçlı girdi olarak kullanılan sermayenin gelir oranıdır.

Faiz oranları ise nominal ve reel olarak ikiye ayrılırlar. Kurumlar tarafından açıklanan faiz oranları nominal faiz oranlarını ifade ederken; reel faiz oranları ise enflasyona göre düzeltilmiş oranlardır.

Bir ülkede faiz oranlarının açıklanması, piyasalarda bir gerginlik yaratır ve yatırımcıların endişesi bu dönemlerde artış gösterir. Yatırım araçlarında ise durgunluk veya düşüşler meydana gelebilir.

Yatırımcılar, faiz oranı değişimlerinden muhakkak etkilenir. Oranlar düşer ya da yükselirse yatırımın gidişatının aynı kalması beklenemez.

Yatırım Fonları

Sık sık “A ve B tipi yatırım fonu” söylemiyle karşılaşırız. A Tipi fonlar, en az % 25 oranında hissenin bulunduğu fonlardır. B Tipi fonların ise hisse senedi içerme zorunluluğu yoktur. Bu fonlar içerdikleri menkul kıymetlerin türüne, vadesine ve bileşimine göre çeşitlenebilir.

Yatırım fonları yatırımcıların parasını ortak bir amaç için toplar ve amaçların gerçekleşmesi için fon oluşturur. Her yatırımcı, fonun sahip olduğu portföyün bir kısmını temsil eden katılım belgesini alarak ortaklık gerçekleştirmiş olur. Bu, tıpkı hisse senedinde şirketlerin hisselerine ortak olunmaya benzer.

Yatırımcılar, yatırım fonuna yeni pay ekleyerek yani yatırımın yaparak fonun büyüklüğünü ve oraya yapılan pay sayısını yukarı taşır. Tüm yatırımcıların paraları bir arada tutulur.

Alanında uzman yöneticiler, yatırım fonları sayesinde bireylerin yapmış olduğu yatırımı yönetir. Birikimleri n miktarı küçük olsa da portföylerin çeşitlendirilmiş oluşu bir avantajdır.

Borsa Yatırım Fonu

Exchange traded fund (ETF) ismiyle de anılan borsa yatırım fonu, faydaları ve portföy çeşitliliği ile tanınır. Bu tür fonlar, sermayenin ve portföyün profesyonel yöneticiler tarafından yönetilmesini sağlarlar.

Risk dağılımı oldukça homojendir ve minimum riskle yatırımı mümkün kılarlar. Tüzel kişilikleri yoktur ve borsa yatırım fonuyla oluşturulan mal varlığı kurucunun mal varlığından farklıdır.

Borsa yatırım fonları; yatırım ortaklarının, yatırım fonlarının ve hisse senetlerinin özelliklerini bir araya getirirler.

Diğer yatırım fonlarından farklıdırlar ve hisse senedi gibi işlem görürler. Bireysel veya kurumsal olarak yatırım yapmak mümkündür.

Borsa işlem gören yatırım araçları, bu fonda yer alır. Borsa yatırım fonları, yatırımcıya diğer yatırım araçlarına oranla daha fazla güven vermektedir. Ayrıca enstrüman bakımından da oldukça zengindir.

Özel Sektör Tahvilleri

Kısaca, şirketler ve bankalar tarafından çıkarılan borçlanma senetleri olarak açıklayabiliriz. 1 yıldan daha kısa vadeli olanlara bono adı verilmektedir. Vadeleri en az 2 yıldır ve genellikle serbestçe belirlenir. Sabit ve değişken faizli olarak ihraç edilmeleri mümkündür.

Firmaların borçlanma nedeni finansman kaynağı oluşturmaya çalışmalarına bağlanır. Ayrıca özel sektör tahvillerinde risk oranı oldukça fazladır. Ödemeleri zamanında yapıp yapmamaları açısından firmaların güvenilir olması büyük önem taşır.

Yatırım Dereceli Tahviller

Genellikle Fitch, Moody’s gibi kurumların adını duyan yatırımcılar endişelenir, piyasalarda bir gerginlik hakim olur. Çünkü bu kurumlar kredi derecelendirme kuruluşlarıdır ve tahvillerin kalitesini tespit etmekle görevlidirler.

Örneğin A+, BBA, AAA, BBB şeklinde ülkelere notlar verildiğini duyarız. Aslında bu notlar tahvillerin kalitesine göre verilmiştir ve yatırım yapılabilirlik derecelerini göstermektedir.

AAA ve AA dereceli tahviller oldukça güvenli olarak görülürken, A ve BBB dereceli tahviller yatırım için yeterli güvenlikte tahviller olarak nitelendirilir.

Çürük Tahviller

Bildiğiniz üzere, şirketler nasıl krediler için faiz ödüyorsa, aynı durum tahvillerde de geçerlidir. Yatırımcılar, çürük tahvil gibi olumsuz bir durumla karşılaşma riskini en aza indirmelidir. Bu noktada da deneyimli olması önem taşır.

Hiçbir şirketin güçlü kalma garantisi olmasa da, en başından mali sıkıntılar yaşayan bir şirketi tercih etmek hata olabilir. Her yatırımcı işini olabildiğince garantiye almalıdır.

Marjin

Özellikle forex piyasalarına ait olan bu terim, borsacıların da bilmesi gereken önemli bir detaydır. Öncelikle şunu bilmelisiniz ki, hesabınızda hiç para yoksa yatırım işleminiz sürdürülemez ve durur.

İşte, marjin bu durumu yaşamanızın önüne geçer. Kurumunuz, gerekli durumlarda size marjin çağrısında bulunacaktır. Bu çağrı, hesaptaki paranın yetersiz olduğu anlamını taşır. Elbette marjin tutarı, yatırım araçlarına göre değişir.

Açık Pozisyon

Gerçekleştirilen vadeli işlemlerde kısa veya uzun pozisyonlar açılabilir. Fakat oluşturulan tüm uzun pozisyonların bir kısa pozisyonu, ve tam tersi şekilde oluşturulan tüm kısa pozisyonların uzun karşılığı vardır.

Vadeli işlemlerin yanı sıra dövizde açık pozisyonun bazı farklılıkları bulunur. Döviz cinsi varlıklar, aynı cinsten yükümlülükleri karşılamalıdır. Karşılanmadığı durumda “döviz açık pozisyonu bulunuyor” denir.

Arbitraj

Menkul kıymetler ve emtialar aynı piyasada işlem görmekle kısıtlanmazlar. Dolayısıyla fiyat farklılıklarına rastlamak mümkündür.

Arbitraj, riski en aza indirerek kar elde etmeyi amaçlar. Varlıkların piyasalarda farklı fiyatlandırılması doğru değerlendirildiği takdirde fırsat olabilir.

Mantıklı olan, düşük fiyattan alıp yüksek fiyattan satarak kar elde etmektir. Arbitraj, fiyat farkının oluşmasından itibaren çok kısa sürede hızlıca davranarak işlem yapmayı gerektirir.

Kotasyon

“Borsaya kote olmak” şeklinde bir söylem duyduğumuzda kotasyon işleminin gerçekleştiğini anlamamız gerekir. Şirketin hisselerinin kote edilmesi için hisse senetlerinin kotasyon şartlarını karşılayıp karşılamadığına bakılır.

Borsada ilk kez işlem görecek bir hisse senedi, borsaya kaydının gerçekleşmesinin ardından işlemlerine başlayabilir. Kotasyon hakkında daha fazla bilgi almak için ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.

Likidite

Yatırımcılar için önemli olan, yatırım aracının en az değer kaybıyla ihtiyaç anında nakde çevrilebilmesidir. İstendiğinde nakde çevrilebilen her yatırım aracının likiditesi var demektir.

Likiditesi en yüksek araç olarak parayı örnek verebiliriz. Yatırımcılar, karar verme aşamasında likiditenin durumunu dikkate almalıdırlar. Onlara daha az riskli yatırım fırsatları sunar.

100.000 TL sanal para ile VİOP işlemlerini risk almadan öğrenmek için buraya tıklayın.

Borsada Görev Yapan Kişiler Kimlerdir? Görevleri Nelerdir?

Melisa Yıldız 21 Mart 2020Borsa Piyasası

Genellikle alıcı-satıcı ve aracı kurumdan ibaret olduğunu düşündüğümüz borsa piyasasında aslında pek çok kişi görev yapar. İçeriğimizde; borsa yetkililerini ve görev alanlarını inceleyeceğiz.

Borsa sistemlerinden bağımsız olarak kendine özgü birtakım özelliklere sahip olan dünya borsaları, buralarda görev alan kişilerin çalışmalarıyla faaliyetlerini yürütür. Her ülkenin borsası yetkili kişileri bakımından değişiklikler gösterebilir.

VİOP İşlemlerini Risk Almadan Demo Hesap ile Hemen Öğrenin!
Bilgi Almak için Tıklayın.

Amerikan, Japon ve Fransız borsalarında borsaların bankalara üye olamaması, Londra Borsası’nın ise 1980’lerden itibaren bankaları üye kabul etmesi, buna rağmen İsviçre ve Alman borsalarının yalnızca bankaları üye kabul etmesi bu değişikliklerin kanıtıdır. Paris Borsası ise yalnızca Maliye Bakanlığı’nca tayin edilmiş borsa acentalarını çalıştırır.

Borsalar, belli kurallara bağlı şekilde işleyen piyasalar olduğu için düzen ve disiplin gerektirir. Fakat bu, tahmin edersiniz ki kendi kendine oluşamaz. İçeriğimizde, bu düzeni sağlayarak borsada aktif olarak görev yapanları ele alacağız.

Borsada Aktif Görev Yapanlar Kimlerdir?

Yukarıda borsa piyasasının yalnızca sandığımız üç taraftan ibaret olmadığını ve bu piyasalarda bazı sorumluluklar çerçevesinde görev alan çalışanlar olduğundan kısaca bahsettik. Şimdi, bunların kim olduğunu daha detaylı inceleyelim;

Piyasa Yapıcı

Piyasalarda yalnızca başkalarının nam ve hesabına alım-satım yapabilen broker denen görevliler bulunur. Bununla birlikte yalnızca kendi nam ve hesaplarına işlem yapabilen bazı sorumluluklarla donatılmış kişilere ise jobber adı verilir. Bunlar piyasada likidite yaratırlar.

Londra Borsası’na yeni düzenlemeler getirilmeden önce burada yalnızca broker ve jobber denen kişiler görev alırdı. Yapılan son düzenlemelerin ardından jobber’ların yerine “market maker” olarak da bilinen piyasa yapıcılar geçmiştir.

Yani, buradan hareketle borsada görev alan kişilerden birinin piyasa yapıcılar olduğunu söyleyebiliriz. Sözünü ettiğimiz bu kişiler piyasada fiyatlar düşükken alım yapar ve yükseldiğinde satarlar. Piyasa yapıcılık, borsada önemli bir faaliyettir.

Piyasa yapıcılar; hisse senetlerine talebin az olduğu dönemlerde alım gerçekleştirerek talep yaratırlar ve arzın olduğu dönemlerde de satışa geçerek arz yaratırlar. Bu kişiler sayesinde fiyatlarda değerleme oluşur ve aynı zamanda düzen sağlanır.

Kısacası, menkul kıymetlerde görülebilecek arz-talep dengesizliklerinin ardından oluşabilecek aşırı fiyat oynaklıklarını engellemek için çalışırlar.

Kendileri de yaptıkları bu işten para kazanan piyasa yapıcılar, bir kişi veya kuruluş olabilir. Her borsada farklı şekillerde piyasa yapıcılar bulunabilir.

Ülkemizin borsası olan Borsa İstanbul’da jobber ve piyasa yapıcılar gibi görevliler bulunmaz. Tüm borsa üyeleri hem başkaları hesabına (broker), hem de kendi hesabına (dealer) işlem yapabilen kişi veya kuruluşlardan oluşur. Eğer bu kişiler yeterli uzmanlık ve sermaye gücüne ulaşırlarsa piyasa yapıcı (market maker) olarak görev yapabilirler.

Specialist

Borsa sistemleri arasında yer alan Desantralize borsalarda specialist denen görevliler bulunmaktadır. Bu kişiler belli şirketler üzerinde uzmanlaşmış borsa üyeleridir. İşlem yapılan hisse senetleri üzerinde daha adil bir düzen oluşturur ve alım-satımı kolaylaştırmaya uğraşırlar.

Şirketler büyüklüklerine göre tek veya birkaç şirket olarak specialistlere bırakılmıştır. Diğer üyeler bu şirket veya şirketlerin hisse senetlerini yalnız bu specialistlere satabilir veya satın alabilir.

New York Borsası’nda yalnızca specialist’ler bulunur. İşlem saatleri açılmadan önce toplu açılış fiyatına göre bir alış bir de satış fiyatı belirlenir.

Specialistler açılış fiyatına göre bir alım bir de satış fiyatı ilan ederler. Bu fiyatlar seans boyunca belirli limitler içerisinde değiştirilebilir. Bu tip borsalarda her specialist etrafında küçük bir borsa oluşur.

Üye Temsilcileri

Borsa piyasasında üyeler dışında bir de bazı yetkililerin varlığı söz konusudur. Tüm borsalarda gerçek ve tüzel kişileri temsil eden üye temsilcileri bulunur. Üye temsilcileri borsalarda farklı isimlerle ve farklı görev-yetkiler çerçevesinde çalışırlar.

Kulisye ve Runner

Temsilciler, temsilci yardımcıları ve Fransız borsacılığında kuliste alıcı ve satıcıları buluşturan kulisyeler vardır.

Bunun dışında Amerika borsalarının üçüncü büyüğü olan Chicago Borsası’nda üye kurumun çeşitli elemanları arasında yazılı emir fişi veya talimat götürüp getiren görevliler bulunur. Bunlara runner denir. Sözünü ettiğimiz bu kişiler görev başındayken aynı renkli ceket giymek durumundadırlar.

Eksper ve Saitori

Borsalarda çalışan bir diğer görevli grubu olarak inceleyebileceğimiz eksper ve eksper yardımcıları borsa yönetimini ve bu piyasaların düzen içinde çalışmasını sağlamakla görevlidir. Bu kişiler hemen her borsada değişik isimlerle bilinirler.

İlginizi Çekebilir:
Asya Borsaları ve Önemli Endeksleri

Sözünü ettiğimiz bu grup içindeki en ilginç tür Tokyo Borsası’ndaki Saitori’lerdir. Tokyo Borsası’nda klasik bölümde gerçekleşen işlemler tescil edilmek üzere havuzlardan birine götürülür.

Havuz içinde ön planda Saitori adı verilen çok yetkili eksperler yapılan sözleşmeleri inceler, borsa kurallarına aykırı bir durum görmedikleri taktirde tescil etmesi için arkada bulunan katiplere verirler. Elektronik bölümde ise, Saitori’ler ekran başında işlemleri izlerler.

Borsaya Nasıl Üye Olunur?

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından aracılık faaliyetinde bulunmak üzere yetki belgesi verilmiş olan aracı kurumlar, bankalar ve yetkilendirilmiş diğer tüzel kişiler piyasa, pazar, platform veya sistemlerin her birinde işlem yapmak için borsaya üyelik başvurusunda bulunabilirler.

Borsada işlem yapacak olan tüzel kişilerin borsa üyelik belgesi alması zorunludur. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) da borsanın doğal üyesidir. Borsa üyeliğine başvuru için ödenmesi gereken aidatlar bulunmaktadır.

Borsaya üye olacak tüzel kişiler;

Üyelik giriş aidatı,
Üye olarak faaliyet göstermek üzere başvurdukları her bir piyasa için faaliyet aidatı,
Üyelik aidatı yatırırlar.

Bu aidatlar Yönetim Kurulu tarafından belirlenmektedir ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanmaktadır. Borsaya üye olmak isteyenler borsa üyeliği için borsada işlem yapacakları piyasayı belirtmelidir. Ardından SPK’dan aldıkları yetki belgelerini noterde onaylatıp birer örnekleri alarak bir dilekçe ile borsaya başvurabilirler.

Borsalara sunulacak olan bilgi ve belgelerin tüzel kişiyi temsile yetkili olanların imzalarını taşıması şarttır.

Tüzel kişiler borsaya üye olabileceklerine ilişkin Yönetim Kurulu kararının kendilerine bildirilmesinden itibaren 1 ay içerisinde ve borsa üyelik belgesi verilmeden önce aidatlarını yatırmalı, faaliyet gösterecekleri piyasa için ilgili düzenlemelerde belirlenen teminatlarını, güvence bedelini ödemelidir. Bu süre içerisinde işlemlerini yerine getirmeyen tüzel kişinin üyelik başvurusu işlemden kaldırılır.

Gerekli yükümlülükleri yerine getiren tüzel kişinin başvurusu borsa tarafından tespit edildiği tarih, tüzel kişinin borsaya üye olduğu tarih olarak kabul edilir ve üye bu tarihten sonra işlem yapmaya hak kazanır.

Borsa Üyelerinin Uyması Gereken Kurallar

Ülkemizde SPK’dan yetki belgesi ve borsadan üyelik belgesi almış aracı kurumlara borsa üyeleri adı verilmektedir. Borsa üyesi olmak tek başına yeterli değildir. Bu da demektir ki borsa üyeleri, borsa yönetmelikleri ve mevzuatlarına göre çeşitli ilke ve kurallara uymakla yükümlüdür.

Sizlere, borsa üyelerinin uyması gereken kuralları, bunun yanında bazı görev ve yetkilerini şöyle listeleyebiliriz;

Borsada, başkası adına ve hesabına veya kendi adına ve hesabına alım-satım yapmak.
Kurallara göre davranmak. Bu doğrultuda mevzuatlara, borsa düzenine ve disiplinine aykırı olmamak.
Borsa üyeleri, müşteri emirlerini kısmen veya tamamen kabul etmeme hakkına sahiptirler. Ancak nedenini açıklamak zorunluluğu olmaksızın bu durumu müşterilere ve temsilcilerine hemen bildirme mecburiyetleri vardır.
Belirtilen dışında komisyon alamaz ve teklif edemezler.
Borsada gerçekleştirmiş oldukları bütün işlemlerden sorumludurlar.
Yardımcılarının ve diğer çalışanlarının görevleri çerçevesinde yaptıkları işlerden sorumludurlar.
Yapılacak olan sözleşmelere koyulan hükümlerle borsa üyelerinin sorumlulukları kaldırılamaz.
Müşteri ve diğer üçüncü şahıslara karşı doğabilecek mali ve hukuki sorumluluğu teminat altına alan genel ve özel mahiyetteki borsaca öngörülen sigorta ve diğer düzenlemelere uymak.
İlgili yönetmeliklere göre öngörülen üye girişi ve yıllık aidatını, borsa payı ve diğer aidatlarını belirtilen zaman diliminde ödemek.
Borsa işleriyle ilgili hesap ve işlemlerin borsa tarafından incelenmesi esnasında inceleme işlemlerine müsaade etmek ve inceleme elemanlarına kolaylık sağlamak.
Borsa yetkilileri tarafından faaliyetler ile alakalı istenen her belge ve bilgiyi vermek.
Borsa işlemleri ile ilgili yıllık faaliyet sonuçlarının, mali tabloların ve bağımsız denetim raporlarının birer örneğini yönetmeliklerde ve mevzuatta düzenlenen sürelerde borsaya iletmek.
Borsa işlemlerine ilişkin yılsonu itibariyle düzenlenen bilançoları hesap döneminin bitimini izleyen 4 ay içerisinde bağlı bulundukları borsaya vermek.
Yönetmelik ve mevzuatta öngörülen defter ve kayıtlar ile yönetim kurulunca kararlaştırılacak diğer kağıt ve defterleri tutmak. Gerekli belgeleri düzenlemek.

Görüldüğü gibi borsa üyelerinin uyması gereken kurallar net bir şekilde belirtilmiştir. Borsa üyelerinin yapmış oldukları borsa işleri ile ilgili hesap ve işlemlerin, borsa yetkilileri tarafından her zaman incelenebileceği unutulmamalıdır.

Borsa Üyelerinin Tutmaları Gereken Defter ve Kayıtlar

Borsa üyeleri; Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu’na göre tutmak zorunda oldukları defterlere ve belgelere ek olarak, borsada yaptıkları alım-satım işlemlerinin kaydedileceği borsa işlemleri defteri ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek diğer defterleri ve kayıtları tutmak bunlarla birlikte belgeleri düzenlemek zorundadır.

Borsa işlemleri defteri ile tutulacak diğer defterlere, kayıtlara ve belgelere ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.

100.000 TL sanal para ile VİOP işlemlerini risk almadan öğrenmek için buraya tıklayın.

Sermaye Piyasası Nedir? Araçları Nelerdir?

Aysun Bayhan 28 Mart 2020Borsa Piyasası

Sıklıkla duyup, tam olarak ne anlama geldiğini bilmediğimiz kavramlardan birisi de sermaye piyasasıdır. Bu yazıda hakkında bilmeniz gerekenleri açıkladık.

Borsa, menkul kıymet piyasası gibi terimleri sıklıkla duyarız. Ancak bunları kapsayan oluşum sermaye piyasasıdır. Genellikle borsa dendiği zaman, sermaye piyasasından bahsedildiğini anlarız. Ayrıca bunun tersi de geçerlidir.

VİOP İşlemlerini Risk Almadan Demo Hesap ile Hemen Öğrenin!
Bilgi Almak için Tıklayın.

Peki, sermaye piyasası tam olarak nedir? Ekonomiye ne gibi katkıları vardır? Eğer bu piyasa yapısını iyi şekilde anlarsanız onu oluşturan mekanizmaları daha iyi kavrarsınız. Bu kapsamda size bu geniş mekanizmanın mantığını ve nasıl işlediğini anlattık.

İşte sermaye piyasası ve araçları hakkında bilmeniz gerekenler:

Sermaye Piyasası Nedir?

Sermaye piyasası, genel olarak çeşitli kuruluşların farklı finansal araç ticaretini gerçekleştirdikleri yerdir. Bu tanımda bahsi geçen yerler; borsa, tahvil piyasası ve forex olarak sıralanabilir.

Bist 30 endeksine kaldıraçlı yatırım yapın!

Bu piyasayı tam olarak anlamak için şu tanımı yapabiliriz: Sermayesi olan kuruluşlar ile sermaye ihtiyaç duyanlar arasında tasarruf ve yatırımların yönetildiği yerlerdir.

Sermayesi olan kuruluşlar; perakende ve kurumsal yatırımcılardır. Bunları fon tedarikçileri olarak da tanımlayabiliriz. Yatırım gereksinimlerinin ötesinde nakit yaratan hanehalkı ve onlara hizmet eden kurumlar bu grupta yer alır.

Hanehalkına hizmet eden kurumları; emeklilik fonları, hayat sigortası şirketleri, hayır kurumları ve finansal olmayan şirketler olarak tanımlayabiliriz.

Sermayeye ihtiyaç duyanlar ise işletmeler, hükümetler ve insanlardır. Bunları ise fon kullanıcıları olarak görebiliriz.

Sermaye piyasaları hisse ve borçlanma senetleri gibi finansal araçları satmak için kullanılır. Bu kapsamda sermaye piyasaları, ikiye ayrılır. Bunlar; birincil ve ikincil piyasalardır. En yaygın sermaye piyasaları ise borsa ve tahvil piyasalarıdır.

Kısaca birincil piyasa, yatırımcılara yeni hisse senedi ve tahvil ihraçlarının yapıldığı yerdir. İkincil piyasa ise mevcut menkul kıymetlerin alım satımının yapıldığı yerdir. Birincil ve ikincil piyasa hakkında detaylı bilgilere yazının devamında yer vereceğiz.

Yukarıdaki tanım bize sermaye piyasasını basitçe anlatır. Sermayenin ise genel olarak iki farklı şekilde ele alındığını görüyoruz. Yani mevcut sermayenin kullandırılması ve yenisinin yaratılması, bu piyasayı oluşturmaktadır.

Sermaye Piyasası Ne İşe Yarar?

Sermaye piyasaları işlemsel verimliliği artırmaya çalışır. Sermayesi olanlar ile buna ihtiyaç duyanları bir araya getirir. Bu şekilde güvenli ve sağlıklı bir şekilde menkul kıymet alışverişinin gerçekleşmesini sağlar.

Ekonomide finansal sistemi oluşturan önemli unsurlardan birisidir. Yatırımcıların birikimlerini, belli bir gelir beklentisi ile değerlendirmesini sağlayan piyasadır.

Fon ihtiyacı olan kişilere ise ihraç ettikleri hisse ve borçlanma senetleri ile finansman sağlamak için ortam yaratır. Aynı zamanda risk yönetimi yapmak isteyen yatırımcılara da türev araçlar sunar.

Sermaye piyasası, ekonomiye hareketlilik getirir. Yani küçük tutarlarda ve ekonomiye tek başına yararlı olmayan birikimlerin, menkul kıymetlere yatırılmasını sağlar. Bu şekilde birikimlerin ekonomiye katılması mümkün olur.

Sermaye Piyasası Kurumları Nelerdir?

Sermaye piyasalarının düzenlenmesi, denetlenmesi ve gözetilmesi ülkemizde Sermaye Piyasası Kurulu tarafından sağlanır. SPK sayesinde sermaye piyasalarında adil ve etkin çalışmalar sağlanır.

Sermaye piyasasında faaliyet gösteren kurumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

Borsa İstanbul
Hazine ve Maliye Bakanlığı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)
Takas ve Saklama Bankası (Takasbank)
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB)
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK)
Aracı kurum ve bankalar
Halka açık şirketler
Portföy yönetim şirketleri
Derecelendirme şirketleri
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları
Gayrimenkul değerleme şirketleri
Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları

Sermaye Piyasası Araçları Nelerdir?

Menkul kıymet, kişilerin yatır

ortaklık veya alacak hakkı sağlayan ve çıkarılması için SPK’dan izin alınan kıymetli evraklardır.

Bu tanım kapsamındaki menkul kıymetler şu şekilde sıralanabilir:

Hisse senetleri ve pay benzeri menkul kıymetler
Tahviller
Hazine bonoları
Finansman bonoları
Banka ve banka garantili bonolar
Gayrimenkul sertifikaları
Gelir ortaklığı senetleri
Kâr – zarar ortaklığı belgesi
Varlığa dayalı menkul kıymetler
Hisse senedi ile değiştirilebilir tahvil
Katılma intifa senedi
Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi tarafından çıkarılan tahviller
Yatırım fonu katılma belgeleri

Bu menkul kıymetler dışında, diğer sermaye piyasası araçları tanımı yapılır. Bunlar, menkul kıymetler dışında kalan ve şartları SPK gibi kurullar tarafından belirlenen evraklardır. Ancak yabancı ve yerli paralar, çekler, poliçeler ve mevduat sertifikaları bu kapsamda yer almaz.

Sermaye Piyasasının Bölümleri Nelerdir?

Sermaye piyasalarını organizasyona, menkul kıymet ihracına, finansal ilişkiye ve teslim zamanına göre 4 farklı bölümde inceleyebiliriz. Şu tablo bize sermaye piyasasının bölümlerini özetlemektedir:

Tabloda ismi geçen piyasaları kısaca tanımlayalım:

Organize Piyasalar

Borsa, organize piyasalar için en iyi örnektir. Bu piyasada, işlem kuralları çok net bir şekilde belirlenmiştir. Sözleşme tarafları, koşulları belirlemekte serbest değildir. Hisse senedi ve tahvil işlemleri buralarda gerçekleşmektedir.

Organize Olmayan Piyasalar

Tezgahüstü olarak tanımladığımız piyasalardır. Forex piyasası bunların en gelişmişidir. Organize olmayan piyasaların işlem koşulları esnektir. Sözleşme tarafları koşulları kendi aralarında belirleyebilirler. Forward işlemleri de bu grupta yer alır.

Birincil Piyasa

Menkul kıymetlerin ilk defa alınıp satıldığı piyasalardır. Satıcı, menkul kıymeti ihraç eden taraftır. Bu nedenle sermaye piyasasının reel ekonomiyi finanse ettiği alan birincil piyasadır. Tezgahüstü piyasa şeklinde çalışır.

Birincil piyasanın iyi çalışması, yüksek likiditeli ve güçlü ikincil piyasaya bağlıdır. Tasarruf sahipleri, birincil piyasadan aldıkları menkul kıymeti, yüksek değer kaybına uğramaksızın satabileceği bir piyasa arar. Burası ise güçlü ikincil piyasadır.

Bir şirket, halka ilk kez hisse senedi veya tahvil sattığında bunu birincil piyasada yapar. Yeni ihraç piyasası olarak da adlandırılmasının nedeni budur.

Bu piyasa aracılığıyla menkul kıymet ihraç eden şirketler, büyük kurumsal yatırımcılardan ilk teklif edildiğinde menkul kıymetleri satın alma taahhütlerini alması için yatırım bankası kiralayabilirler. Küçük yatırımcılar ise bu aşamada yer almazlar.

Birincil piyasada fiyatlar genellikle fazla değişkendir. Çünkü menkul kıymet için talebi bu aşamada kestirmek mümkün değildir. Bu nedenle birçok halka arz düşük fiyatla başlar.

İkincil Piyasa

Önce birincil piyasadan alınmış menkul kıymetlerin yeniden alım satımının yapıldığı piyasadır. Bu işlemler genellikle borsalarda gerçekleşir.

İkincil piyasada gerçekleşen işlemlerde, menkul kıymeti ihraç eden şirkete kaynak girişi olmamaktadır. Burada mevcut menkul kıymetler alınıp satılırlar.

Aracı kurumlar, menkul kıymetleri ikincil piyasadaki herhangi bir yatırımcı adına alıp satabilirler. Birincil piyasadan farklı olarak, burada fiyatlar talebe bağlı olarak dalgalanmaktadır.

El değiştiren menkul kıymetlerin hacimleri ise arz ve talebe bağlı olarak sürekli değişir. Doğal olarak menkul kıymetin fiyatı da değişkenlik gösterir.

Yukarıdaki diyagram bu iki piyasanın çalışmasına bir örnektir

Borçlanma Piyasaları

Hem özel sektör hem de kamu borçlanma araçlarının işlem gördüğü piyasalardır. Finansman bonosu, devlet tahvili, hazine bonosu bunlar arasında sayılabilirler.

Borçlanma araçları, devlet veya anonim şirketin aracı kurum vasıtasıyla ihraç edip, yatırımcılara belli bir süre için faiz vaat eden enstrümanlardır. Anapara güvencesi sunan bu araçlar, sabit getirilidir. Faiz kazancı sağlarlar.

Özsermaye Piyasaları

Anonim şirket hisse senetlerinin işlem gördüğü piyasalardır. Borçlanma piyasası ile bariz farkları bulunur.

Borçlanma piyasasında borç alacak ilişkisi vardır. Özsermaye piyasasında ise ortaklık ilişkisi bulunmaktadır.

Spot Piyasalar

Spot piyasa, yatırım araçlarının piyasadaki son fiyat üzerinden ve anında alım satım yoluyla el değiştirdiği yerdir. Fiyatlar, işlemin yapıldığı an söz konusu olan arz ve talep ile belirlenir.

Nakit piyasa olarak da tanımlanır. Yatırım araçları anında teslim prensibiyle işlem görürler. Borsadan pay almak, spot piyasaya örnek olarak gösterilebilir. Ancak VİOP’tan sözleşme almak vadeli piyasadır.

Vadeli İşlem Piyasaları

Menkul kıymetler, işlem yapılan piyasanın kurallarına göre belirlenmiş ileri bir tarihte teslim edilir. Spot piyasa gibi anında gerçekleşen işlemler yoktur. Piyasada işlem gören sözleşmelerde uzlaşma vade sonunda gerçekleşir. VİOP buna en iyi örnektir.

Türev piyasa olarak da anılırlar. Burada belli bir tarihte, daha önceden belirlenmiş miktar ve kalite standartları olan enstrümanlar bugünden alınıp satılırlar. Bu şekilde gelecekte söz konusu olabilecek risklerden korunma sağlarlar.

Para ve Sermaye Piyasası Arasındaki Farklar

İki piyasa arasındaki farkları şu tabloda inceleyebilirsiniz:

Para ile sermaye piyasaları, birbirinden farklıdır. İşlemlerin vadesine, el değiştiren fonların kullanım yerleine ve geri ödenme biçimlerine göre farklılıklar gösterir. Aynı zamanda fon arzının ve talebinin özellikleri, işlem gören enstrümanlar ve riskler de birbirine göre farklı niteliklere sahiptir.

Bir işlemin sermaye piyasasında mı, yoksa para piyasasında mı gerçekleştiğini tek bir nitelikle belirlemek yanlış sonuçlar getirebilir. Bu nedenle birkaç belirleyici nitelik incelenmelidir.

Türkiye’de Sermaye Piyasalarının Gelişimi

Türkiye’deki sermaye piyasalarının gelişimi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri olarak iki grupta incelenebilir.

Osmanlı Döneminde Sermaye Piyasaları

Avrupa’daki sanayi devrimi ve sömürgecilik hareketleri anonim şirketleri ortaya çıkarmıştır. Halka açılmasına da yol açtığı söylenebilir. Osmanlı’da yaşayan yabancı tacirler ise bu şirketlerin tahvil ve hisseleriyle ilgilenmeye başlamıştır.

Tanzimat hareketlerinin etkisi sonucunda Osmanlılarda bu enstrümanlara ilgi göstermeye başlamıştır. Bu şekilde dışarıdan alınan menkul kıymetlerin el değiştirdiği bir piyasa hemen oluşmuştur. Galata Bankerleri ise bunun öncüsüdür.

Ancak bir süre sonra Galata Bankerlerinin etkinliğinin artması ve yabancıların halktan haksız kazanç elde etmeye başlamaları resmi bir borsanın kurulmasını gerekli kılmıştır.

Osmanlı’nın ilk borsası 1866 yılında Dersaadet Tahvilat Borsası adıyla kurulmuştur. Burada devletin bono ve tahvilleri işlem görmüştür. Aynı zamanda yerli ve yabancı tahviller ile hisse senetleri, Avrupa borsaları ile kurulan telgraf bağlantısı sonucunda işlemlere konu olmuştur.

1906 yılında ise çıkarılan bir nizamname ile borsanın adı, Esham ve Tahvilat Borsası olarak değiştirilmiştir. Bu borsa ise Cumhuriyet dönemine kadar varlığını korumuştur.

Cumhuriyet Döneminde Sermaye Piyasaları

Bu dönemde sermaye piyasaları ile ilgili ilk düzenleme, 1923 yılında çıkarılan bir kararname ile borsada işlem yapan kişi ve kurumların Türk olması kuralıdır.

1929 yılında ise 1447 sayılı Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsaları Kanunu çıkarılmıştır. Bununla birlikte borsada kaydı olmayan menkul değerlerin alım satımı yasaklanmıştır. Sermaye piyasası bu şekilde sınırlandırılmıştır.

Aynı zamanda bu kanun ile borsanın adı İstanbul Menkul Kıymetler ve Kambiyo Borsası olarak değiştirilmiştir. 1960’lara kadar Türkiye’de sermaye piyasaları adına önemli bir ilerleme yaşanmamıştır.

Daha sonra devlet çalışanlarının aylıklarından zorunlu kesintiler yapılmış ve karşılığında Tasarruf Bonoları ile Hürriyet Tahvilleri çıkarılmıştır.

Tasarruf bonoları tamamen zorunluyken, hürriyet bonoları kısmen zorunlu tutulmuştur. Dolayısıyla bunlara sahip olan kişiler, bir süre sonra nakde çevirme imkanı aramaya başlamıştır. Böylece simsarlar ortaya çıkmıştır.

Simsarlar, bonoları faiz oranlarına ve vadelerine göre kırarak satın almıştır. Alıcılar üzerine belli bir kâr koyarak, parasını değerlendirmek isteyenlere satmaya başlamıştır. Bu şekilde ilk defa ikinci el menkul kıymetler piyasası ortaya çıkmıştır.

1970’lerde ise holdingleşme başlamıştır. Bu şirketlerin halka açılması ile sermaye piyasaları gelişmeye başlamıştır. Ancak sermaye piyasaları ile ilgili tam bir düzenleme olmadığı için 1980’li yılların başında Bankerler Olayı ismiyle bilinen kriz yaşanmıştır.

Bu krizin ardından 1981 yılında 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu çıkarılmıştır. 1447 sayılı kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Bunun yerine 1983 tarih ve 91 sayılı Menkul Kıymetler Borsaları Kanun Hükmünde Kararnamesi getirilmiştir.

1984 yılında ise Menkul Kıymetler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır. 1985 yılında da İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) kurulmuştur. 2013 yılına kadar İMKB ismiyle gelen borsa, 2013 yılında Borsa İstanbul adını almıştır. Türk borsacılığının gelişimi hakkında buradan bilgi alabilirsiniz.

Borsada Devre Kesici Nedir? Ne İşe Yarar?

Melisa Yıldız 27 Mart 2020Borsa Piyasası

Borsanın riskli bir piyasa olduğunu bilen bir yatırımcı, doğal olarak bundan korunmak ister. İşlemlerin daha güvenli yürütülmesini sağlayan bazı uygulamalar vardır. Bunlardan biri olan borsada devre kesici uygulamasını içeriğimizde ele aldık;

Birikimlerini borsada değerlendirmek isteyen kişilerin en çok ihtiyaç duyduğu şey güvenli bir ortamdır. Ne yazık ki zaman zaman kötü niyetli kişiler hisse senetlerinin fiyatlarında değişiklik yapabilmektedir. Borsa İstanbul, tam da bunun için önlemler alarak çeşitli kural ve düzenlemeler getirmiştir.

Sözünü ettiğimiz bu uygulamalardan bir tanesi devre kesici uygulamasıdır. Böylelikle yatırımcıların hisse senedi alım satımlarında yaşanan olumsuz durumlar engellenmiştir. Yatırımcının yanı sıra piyasalar da koruma altındadır.

Özellikle çoğu kişi borsada para kaybetme riski yüzünden birikimlerini değerlendirmekten kaçınırken, devre kesici uygulaması bu kaygıları azaltan önemli bir uygulama konumundadır. Aşağıda, borsada devre kesici uygulamasına dair merak ettiklerinizi cevaplayacağız;

Devre Kesici Nedir?

Borsada devre kesici, her yatırımcının bilmesi gereken önemli bir konudur. Borsa piyasasında para kaybetme ihtimalini azaltmak ve yatırımcıların kendilerini daha güvende hissetmelerini sağlamak için Borsa İstanbul tarafından getirilmiş bir uygulamadır.

Devre kesici uygulamaya konmadan önce geçmiş yıllarda başka bir sistemin varlığı söz konusuydu. Otomatik Seans Durdurma Sistemi adlı bu uygulama, yine Borsa İstanbul tarafından getirilmişti. Bu yöntem ile yatırımcıların olası spekülasyonlara karşı korunması amaçlanmaktaydı.

2015 yılının son aylarına doğru kaldırılan Otomatik Seans Durdurma Sistemi’nin yerine 30 Kasım 2015’te borsada devre kesici uygulaması getirilmiştir. Her iki uygulamanın da benzer birçok yönü var olmakla birlikte, devre kesiciyle birlikte bazı kurallara son verilmiş ve alım-satım işlemlerine yeni düzenlemeler getirilmiştir.

İki sistemin de ortak özelliği, küçük yatırımcıları korumayı amaçlıyor oluşları ve mevcut kurallara aykırı işlemleri engellemeye çalışmalarıdır. Buradan da anlaşılacağı üzere Borsa İstanbul, getirdiği düzenlemelerle ve koyduğu kurallarla yatırımcıların güvenle işlemlerini gerçekleştirmesine yardımcı olur.

Hisse senetlerinin fiyatlarında düzenleyici bir görev üstlenen devre kesicinin, normal olmayan fiyat oynaklıklarını en aza indirmeye çabaladığından söz ettik. Peki, aşırı fiyat değişimleri nasıl oluşur?

Hisse senedi fiyatının Borsa İstanbul tarafından belirlenen eşik değeri aşmasıyla aşırı fiyat oynaklıkları gerçekleşmiş olur. Örneğin; bir hisse senedinin fiyatı çok kısa süre içerisinde 4,80 TL’den 4,45 TL’ye düşerse genellikle eşik değer aşılır.

Borsa İstanbul hisse senedinin daha hızlı değer kaybetmesini engellemek için harekete geçer ve gelen emirleri durdurur. Kısa bir süre o hisse senedi işlem görmez ve emir toplama işlemine geçilir.

Emir toplama durumu, borsada gün sonunda tek fiyattan işlem görmek üzere devre kesici uygulamasından etkilenen hisse senedinde uygulanmaya başlar. Böyle bir durum aslında yatırımcılar için oldukça önemlidir çünkü onlara fayda sağlar.

Devre kesici uygulaması sayesinde gelen satış emirleri bir süre ertelenerek, hissenin daha fazla değer kaybetmesi önlenmektedir. Tek fiyattan emir toplama sonrasında, hisse senedi normal işlemlerine yani çok fiyatlı işlemlerine devam eder.

Devre Kesici Uygulaması Nasıl Çalışır?

Devre kesici ile ilgili bilinmesi gereken birkaç önemli nokta vardır. Bunlardan bir tanesi, uygulamanın sadece sürekli işlem bölümlerinde devreye girmesidir.

Seans sonlarında uygulanan tek fiyattan işlem görme bölümlerinde kullanılmaz. Yani bir hisse senedinin fiyatında meydana gelen aşırı değişimler, sürekli müzayede bölümünde uygulanan devre kesici ile engellenebilir.

Hisse senetlerindeki aşırı fiyat değişimlerinin, Borsa İstanbul tarafından bir eşik değerle önlenmek istendiğini söylemiştik. Fakat bu eşik değerler belli kurallara göre belirlenir.

Öncelikle referans olarak alınan fiyat, hisse senedinin en son tek fiyat yöntemiyle belirlenen seviyesidir. Seans açılışlarında baz alınan tek fiyattan emirlerin gerçekleşmesi hisse senedinin işlem gördüğü son fiyat olarak ele alınır.

Bu fiyatlar üzerinden hesaplanan artı ve eksi %10 değerleri, eşik değerler olarak adlandırılır. Dolayısıyla bir hisse senedinin bu fiyatlara gelmesi ya da bu fiyatları aşması sonucunda devre kesici uygulamasına ihtiyaç duyulur ve tam da bu noktada başlatılır.

Hisse senetlerine verilen satış emirleri eğer serbest fiyattan verilmişse alıcı tarafında işlemler son kademeye kadar gerçekleşir. Normal şartlarda gerçekleşmeyen satış emirleri ise hisse senedini taban fiyatına kadar indirir. İşte, devre kesici ile hisselerin bu şekilde ani düşüş yaşaması engellenir.

Yeni sisteme geçilmesiyle birlikte taban ve tavan fiyatların günlük olarak belirleniyor oluşu, devre kesiciyi gerekli kılmıştır. Ayrıca %10’dan %20’ye yükselen aralık da uygulamaya ihtiyacı artıran bir başka etkendir.

Dolayısıyla hisse senedi ani satışlarının eşik değerine ulaşması halinde devreye giren devre kesici uygulaması, fiyatların hızlı bir şekilde değişmesini engeller. Ayrıca eşik değerine denk gelen emirlerin gerçekleşmesine izin verilmeyerek iptal edilmesi de yatırımcıların lehine olan bir durumdur.

Devre kesici uygulamaya girdiği takdirde, hisse senedinde 5 dakika boyunca emir toplama aşaması gerçekleştirilir. Bu süre zarfında emirler toplanır ve tek fiyat daha sonraki 2 dakikalık sürede belirlenir. Hisse senetleri oluşturulan bu tek fiyattan işlem görmeye başlar.

Bir başka deyişle devre kesicinin hisse senedindeki ani fiyat değişimlerini 7 dakika engellediğini söyleyebiliriz. Ancak, şu unutulmamalıdır ki devre kesici eğer seansın son on dakikalık bölümlerinde devreye girerse emir toplama süreci 10 dakikaya uzatılır.

Hisse senetlerinde mevcut olan rüçhan hakkı ve varantlar devre kesici uygulamasından etkilenmezler. Çünkü hisse senedinin fiyatında görülen duraksama, bunları etkilemez. Dolayısıyla yatırımcılar hisse senedine bağlı olan diğer yatırım araçlarında işlemlerine normal bir şekilde devam edebilir.

Devre kesici uygulaması başladığı anda, hisse senedinin fiyatı ne ise varantın fiyatı hisse senedi tekrar açılana kadar aynı kalır. Ancak böyle durumlarda varantlar ile yapılacak işlemlerde dikkatli olunmalıdır.Tek fiyat belirlenene kadar gönderilen emirler takip edilemeyeceği için varantlarda ani fiyat değişimleri görülebilir.

Devre kesici hakkında daha fazla bilgi edinmek için Borsa İstanbul’un resmi web sitesindeki ilgili kısma göz atabilirsiniz.

Devre Kesici Uygulaması Ne İşe Yarar?

Yazımızın buraya kadarki kısmında borsada devre kesici uygulamasının ne olduğundan, nasıl çalıştığından ve kurallarından bahsettik. Bunların yanında uygulamanın tam olarak ne işe yaradığını da bilmelisiniz.

Devre kesicinin temelde hisse senetlerinde görülen ani fiyat oynaklıklarının önüne geçtiğini daha önce belirtmiştik. Özellikle sığ hisselerde gerçekleşen ani fiyat değişimleri, bu uygulama sayesinde büyük oranda engellenir. Eğer bu uygulama olmasaydı, yatırımcılar karşılaştıkları fiyat oynaklıkları yüzünden büyük zararlarla karşılaşacaktı.

Örneğin, TUCLK hissesinde meydana gelen ani fiyat değişimleri yatırımcılar için oldukça risklidir. Saniyeler içinde hisse senedinin çok fazla değer kaybetmesi, yatırımcıların hisse senedini satmaya vakit dahi bulamamasıyla sonuçlanabilir. Bu, sıkça görülen bir durumdur.

İlginizi Çekebilir:
Paramı Hisse Senetlerine Yatırmalı mıyım?

Devre kesici böyle durumlarda devreye girerek, yatırımcıları korumayı amaçlar. Emir toplama aşaması olan 5 dakikalık süre, aslında yatırımcılara verilmiş bir fırsattır.

Belirlenen süre zarfında yatırımcıların düşünmek için daha fazla vakti olabilir ve dolayısıyla daha doğru kararlar verebilir. Buradan hareketle, devre kesici uygulamasının en önemli faydasının yatırımcılara sağladığı vakit olduğunu söyleyebiliriz.

Emir toplama aşamasında girilen emirlerin en çok işlem gerçekleşecek şekilde eşleştirilmesi de yatırımcılar için bir başka avantajdır. Çünkü bu sayede hisse senedinde gerçekleşen işlem hacmi daha fazla olur.

Aynı zamanda hem almak hem de satmak isteyen yatırımcılar için en uygun fiyattan işlem gerçekleştirilir. Özetle, devre kesici uygulaması Borsa İstanbul’un hedefleri doğrultusunda uygulamaya koyduğu, yatırımcıları korumaya yönelik önemli uygulamalardan biridir.

Devre kesici konusunda merak edilen diğer konulara da göz atın:

Devre kesici ne kadar sürer?

Hisse senetlerinde görülen ani değişimler sonucunda devre kesicinin aktif olmasından sonra 5 dakika boyunca emir toplama aşamasına girilir. Daha sonra 2 dakika boyunca da tek fiyat belirlenir. Yani 7 dakikalık süre boyunca devre kesici işlemleri engeller. Ancak farklı pazarlarda bu süre 25 dakikaya kadar çıkabilir.

BISTECH ne demek?

Borsada devre kesmek ne demek? İyi midir?

Tek fiyattan işlem yöntemi nedir?

Sürekli işlem yöntemi nedir?

Menkul Kıymet Nedir? Özellikleri ve Çeşitleri Nelerdir?

Aysun Bayhan 20 Mart 2020Borsa Piyasası

Sıklıkla duyduğumuz ancak tam olarak ne demek olduğunu bilmediğimiz menkul kıymet hakkında bilgileri bu yazıda paylaştık.

Finans piyasalarında yatırımlara konu olan birçok araç vardır. Bun

kendi aralarında çeşit adlarla anılırlar. Mesela pariteler, emtialar ve menkul kıymetler bunlara en iyi örnektir. Yapıları gereği diğer ikisini anlarız, ancak menkul kıymet tam olarak nedir bilmeyiz.

VİOP İşlemlerini Risk Almadan Demo Hesap ile Hemen Öğrenin!
Bilgi Almak için Tıklayın.

Bu kelimeyi duyan kişilerin aklına ilk olarak hisse senetleri gelir. Bu yanlış değildir. Ancak menkul kıymet dediğimiz kıymetli evraklar bu kadar sığ bir anlama sahip değildir. Eminim kıymetli evrak da işin içine girince aklınız biraz karışmış olabilir.

Merak etmeyin, şimdi menkul kıymet ile ilgili her şeyi birazdan öğreneceksiniz.

Menkul Kıymet Nedir?

Menkul kıymet terimi, bir tür parasal değeri elinde tutan finansal araçtır. Aynı zamanda bu değer devredilebilir, ciro edilebilir ve nakde çevrilebilir.

Menkul kıymetler, alacak ve ortaklık hakkı sağlarlar. Belli bir meblağı temsil ederler ve yatırım aracı olarak kullanılırlar. Yatırımcısına dönemsel gelir getiren finansal araçlardır.

Seri halde ihraç edilen ve çeşitli vadelerde işlem görebilen enstrümanlardır. İbareleri aynıdır ve şartları, ülkemizde Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından belirlenen kıymetli evraklardır.

Aslında bu tanımlar, bize menkul kıymetlerin neler olduğu hakkında bilgi vermektedir. Hisse senetleri, tahviller, hazine bonoları gibi enstrümanlar birer menkul kıymettir. Kısaca yatırım amacıyla taşınan kıymetli evraklar, menkul kıymet olarak adlandırılır.

Gayrimenkul taşınamaz mallar için kullanılır. Buna göre menkul kıymet için taşınabilir değer demek yanlış olmayacaktır. Ancak her kıymetli evrakın, menkul kıymet olmadığını da bilmelisiniz. Kısaca kıymetli evrak ise taşıdıkları haklar ancak kendileriyle beraber kullanılabilen belgelerdir.

Menkul Kıymetlerin Özellikleri Nelerdir?

Menkul kıymetin tanımını yaparken, özelliklerinden de bahsetmiş olduk. Yine de bunları sıralamak gerekirse;

Yatırım amacıyla alınıp satılırlar ve yatırımcısına dönemsel getiri sağlarlar.
Nama ve hamiline yazılı olabilirler. Ana sözleşmelerinde hangilerinin nama veya hamiline yazılı olduğu belirtilmektedir.
Tek bir ticari ilişki için çıkartılmazlar.
Çok sayıda ihraç edilip, halka arz edilirler.
Kanunen kıymetli evrak niteliği taşırlar.
Nominal değerlerine ek olarak arz ve talep ile oluşan piyasa değerleri vardır.
Çıkarılması için SPK’dan izin alınması gerekir.
Evrakların temsil ettiği haklar, belgelerle ayrı bir şekilde kullanılamaz.
Hakkın korunarak belgenin devredilmesi mümkün değildir.

Menkul kıymetlerin temel özellikleri bu şekildedir. Bunlar dışında menkul kıymetlerin her birinin kendilerine ait özellikleri bulunmaktadır.

Menkul Kıymet Çeşitleri Nelerdir?

Menkul kıymet olarak nitelendirilen birçok yatırım aracı bulunuyor. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

Hisse senetleri ve pay benzeri menkul kıymetler
Tahviller
Hazine bonoları
Finansman bonoları
Banka ve banka garantili bonolar
Gayrimenkul sertifikaları
Gelir ortaklığı senetleri
Kâr – zarar ortaklığı belgesi
Varlığa dayalı menkul kıymetler
Hisse senedi ile değiştirilebilir tahvil
Katılma intifa senedi
Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi tarafından çıkarılan tahviller
Yatırım fonu katılma belgeleri

Bu menkul kıymetler, dönemsel gelir sağlarlar. Ayrıca devlet tahvili, hazine bonosu sabit getirili menkul kıymet olarak anılırlar.

Yatırım amacıyla kullanıldıklarını zaten biliyoruz. Her birinin itibari (nominal) değeri vardır. Buna ek olarak piyasada arz ve talep ile oluşan piyasa değerleri de bulunur.

Menkul Kıymet Yatırımında Dikkat Edilmesi Gereken Faktörler

Genel olarak yatırım yaparken dikkat edilmesi gerekenler olduğunu biliyorsunuz. Bunlara ek olarak menkul kıymet yatırımında dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır.

Bu faktörler kısaca; mevcut sermayeyi koruma, likidite, vergi tutarı ve risklerdir. Şimdi bunlar hakkında detaylı bilgilere göz atalım:

Mevcut Sermayeyi Koruma

Bir yatırımcı doğal olarak mevcut sermayesini korumalıdır. Sonuçta birikimlerini menkul kıymetlerle değerlendirerek, belli bir gelir elde etmek istiyorsunuz. Bunun için sermayenizi nasıl koruyacağınızı da bilmelisiniz.

Yatırım yapacağınız menkul kıymeti seçerken, sermayenizi göz önünde bulundurmalısınız. Aynı zamanda güvence, maksimum gelir, likidite yüksekliği, alım satım ve saklama kolaylığı gibi durumları da incelemelisiniz.

Yatırımlarda mevcut sermayeyi olumsuz etkileyen faktörlerden birisi de sürekli enflasyondur. Çünkü paranız gün geçtikçe değer kaybetmeye başlayacaktır. Dolayısıyla bu anlamda da değerini korumayı öğrenmelisiniz.

Enflasyon riski, genelde nakit para için geçerlidir. Paranız durduğu yerde değer kaybedecektir. Örneğin altın veya hisse senedi gibi enstrümanlara bağlayarak bu riskten korunabilirsiniz.

Tasarruf sahipleri genel olarak sermayelerini korumak için enflasyon hızının üstünde gelir getiren menkul kıymetlere yatırım yapmak isterler.

Likidite Faktörü

Yatırım aracının tekrar nakde dönüştürülmesi sırasında herhangi bir kayba uğramaması, tam likit olduğuna işaret eder. Eğer bir miktar kayıp söz konusuysa bu enstrüman tam likit sayılmaz.

Likidite ne demek diye bakacak olursak; döviz, menkul kıymet gibi bir aktifin kısa sürede ve sorunsuz bir şekilde nakde çevrilebilirliği anlamına ulaşırız. Piyasa işlemleri ile yakından ilgili bir faktördür.

Likidite yatırımcının herhangi bir miktardaki menkul kıymeti, istediği zaman, uygun bir fiyattan alıp satabilmesidir. Eğer paranızı bir menkul kıymete bağlayacaksanız likidite durumunu göz önünde bulundurmalısınız.

Vergi Faktörü

Menkul kıymet gelirlerinin vergilendirilmesi önemli bir konudur. Mevduat, repo, hisse senedi, hazine bonosu gibi farklı nitelikteki enstrümanların vergilendirilmesi farklıdır. Bu konular birçok yatırımcı için de kafa karıştırıcı konulardır.

Aracı kurumunuzdan yatırım yapmak istediğiniz enstrümanlara ilişkin vergi şartlarını ve kesintilerini öğrenebilirsiniz. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan 2020 broşürüne göz atabilirsiniz.

Risk Faktörü

Yatırımlarınızda kazanç sağlamak kadar kayıp yaşayabileceğinizi de kabul etmelisiniz. Paranın doğasında bunun olduğunu unutmamalısınız.

Yatırım sürecinde karşınıza çıkabilecek birçok risk bulunur. Yatırımcının işlem yapmak istediği menkul kıymete ilişkin riskleri belirlemesi çok önemlidir. Bu risklerin ne kadarını kabul edebileceğinizi bilmelisiniz. Aynı zamanda kaçınmak için neler yapılması gerektiğini öğrenmelisiniz.

Şirketler, dünyada değişen ticaret dengeleri ve küreselleşmeye bağlı olarak yeni finansman teknikleri geliştirmektedir. Ülkelerin faiz farklılıkları ve kur riski gibi konular da işletme gelirleri üzerinde etkili olmaktadır.

Birçok faktör nedeniyle şirketler, gelecek için kesin tahminler yürütemezler. Tüm bunlar menkul kıymet yatırımlarında risk faktörü hesaplamasını beraberinde getirir.

Menkul Kıymetleştirme Ne Demek?

Varant tanımına baktığımız zaman, menkul kıymetleştirilmiş opsiyonlar ifadesini görürüz. Peki, bu ne demektir?

En basit haliyle; varlıkların nakit akımlarının menkul kıymete dönüştürülmesi işlemidir. İlk olarak 1970’li yılların ortalarında Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkmıştır.

Menkul kıymetleştirme, borçlanma aracı olarak banka kredilerinin yerini alan ve ciro edilebilir enstrümanların gelişmiş halidir. Varlığa dayalı menkul kıymetler olarak da anılırlar.

Likit olmayan enstrümanların, ihraç edilebilecek ve piyasalarda alım satım yapılabilecek menkul kıymetlere dönüştürülmesi şeklinde de tanımlanmaktadır.

Menkul kıymetleştirme işlemi sayesinde yatırımcılar, yüksek bir getiri elde etme imkanına sahip olurlar. Aynı zamanda finansman giderleri azalır ve nakit akışının daha düzenli bir şekle girmesine neden olur. Buna bağlı olarak borçlanma maliyeti azalır.

Bu işlem, daha düşük sermaye ihtiyacı duyulur ve firmaların sermaye yapılarını güçlendirir. Ayrıca firmaların kendilerini finanse etmeleri mümkün hale gelir. Kredi ile likidite risklerinin bir süre dağıtılmasını ve azalmasını da sağlar.

Menkul kıymetleştirme işlemi, şirketler için önemli bir likidite kaynağıdır. Aktif – pasif dengesizlikler giderilebilir ve düşük maliyetli fon kaynağı sağlanabilir.

Tüm bu artı yönlere karşın dezavantajları da vardır. Örneğin; portföy kalitesini düşürür. Ayrıca yöntemi ve sistemi nedeniyle pahalı maliyetleri vardır. Sağlıklı finansal raporlamayı önler. Ekonomideki kredi stoklarını aşırı yükseltir.

Varlığa dayalı menkul kıymetler, ülkemizde 1990’ların ikinci yarısında kullanılmıştır. Günümüzde ise kullanımı fazla tercih edilmemektedir. Ülkemizde daha çok bankacılık kesimi tarafından yapıldığı da bilinmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki gibi başarı kazanabilmesi için daha etkin hale getirilmesi gerekmektedir.

VİDEOLARI TAKİP EDEREK DAHA DETAYLI BİR ŞEKİLDE KONULARI ÖĞRENEBİLİRSİNİZ.

Borsada yatırım eğitimlerine hoş geldiniz. Bu videoda borsa hakkında hiç bir bilgisi olmayan, borsada nasıl yatırım yapabileceğini öğrenmek isteyen, borsa nasıl öğrenilir diye merak eden ve kendisine bir yol çizmek isteyen insanlara bilgi vermeyi amaçladık. Video haricinde aşağıda borsa eğitimi ile ilgili verdiğimiz kaynakların da faydalı olacağını düşünüyoruz. Borsa 101- Temel Analiz eğitimini incelemek için: https://bit.ly/2I1aBYU Herkes için yatırım eğitimini incelemek için: https://bit.ly/31fvreI Borsa hakkında eğitici videolara ulaşmak için bu linki kullanın: https://bit.ly/2Y0DUjB Yatırım hakkında eğitici videolara ulaşmak için bu linki kullanın: https://bit.ly/2KvkjoK Yeni videoları kaçırmamak için kanalımıza https://www.youtube.com/channel/UCPnf... tıklayarak abone olabilirsiniz. Takip edilmesini önerdiğim Twitter hesapları: @ademayan66 @aLL_the_oFFs @BlentSmer @Emir_Timur_ @enginn_yilmazz @fiyatbolukar @hayatveyatirim @lattedenborsaya @moyan_kusbakisi @necip_tansel @osman_ozen1 @Supheci_Kimse @tttolga_yuksel Okunmasını önerdiğim Türkçe ders kitapları: 1- Orhan Karaca - Ekonomide Geleceği Okumak - (Ekonomi) 2- Açık Öğretim - Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar - (Yatırım) 3- Açık Öğretim - Finansal Tabloların Analizi - (Yatırım) 4- Mehmet Baha Karan -Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi - (Yatırım) 5- Zeynep Özsoy - Kurumsal Yönetim ve Yönetim Kurulları - (Yönetim) Borsa ile ilgili diğer Kitaplar: Warren Buffett Tarzı, Robert G. Hagstrom JR. – Yatırım tavsiyeleri Warren Buffett and the Interpretation of Financial Statements, David Clark – Yatırım tavsiyeleri Akıllı Yatırımcı, Benjamin Graham – Yatırım tavsiyeleri Borsada Tek Başına, Peter Lynch – Yatırım tavsiyeleri Borsayı Yenmek, Peter Lynch – Yatırım tavsiyeleri Financial Times Guide to Selecting Shares That Perform, Richard Koch, Leo Gough - Yatırım tavsiyeleri Sermaye Piyasası ve Borsa, Abdullah Akyüz – Referans kaynak Web Siteleri: https://www.kap.org.tr/ https://tr.investing.com/ http://uzmanpara.milliyet.com.tr/ http://bigpara.hurriyet.com.tr/ http://finans.mynet.com/ http://www.borsagundem.com/ https://finance.yahoo.com/ https://www.bloomberg.com/markets https://www.isyatirim.com.tr/tr-tr/Sa... http://www.oyakyatirim.com.tr/ Bloglar https://www.ademayan.com/ http://www.degeryatirimcisi.com/ http://www.lattedenborsaya.com/ http://www.mrmilyoner.com/ http://not-so-dismal-science.blogspot... http://www.iktisadiyat.com/

Aşağıda GÖRÜLEN LİNKLERDEN borsa ile ilgili ücretsiz pdf kitaplarına ulaşabilir ve indirebilirsiniz.

http://www.ekitappdfoku.com/borsada-tek-basina-pdf-indir/

https://pdfkitapdunyam.com/kategori/ekonomi/borsa/

HER HAKKI SAKLIDIR.
ESER ZİRAAT MÜHENDİSİ VOLKAN TEMİZ' E AİTTİR
İZİNSİZ KOPYALANAMAZ VE ÇOĞALTILAMAZ, TELİF HAKKI İÇEREN MATERYALDİR, ALINTI YAPILAMAZ.
KURALLARA UYMAYANLAR HUKUKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ VE MESULİYETLERİ ÜZERLERİNE ALMIŞ VE KABUL ETMİŞ OLURLAR.

PDF MULTİMEDYA E-KİTAP EĞİTİM SETİ OLARAK GÖNDERİLEN BU ESER HAKKINDA HİÇ BİR KİMSE HAK İDDAA EDEMEZ.
BU ESER EĞİTİM AMAÇLI HAZIRLANMIŞTIR.
TARAFINIZA ÜCRETSİZ KARGO İLE SMS MESAJ VERİ TABANINDA GÖNDERİLECEKTİR. GELEN SMS KISA MESAJ İÇERİĞİNDE BULUNAN LİNK ÜZERİNDEN E-KİTAP İÇERİĞİNİZE HIZLI ERİŞİM SAĞLAYABİLİRSİNİZ.

BU ESERİN TÜM HAKLARININ SAHİBİ

ZİRAAT MÜHENDİSİ ÜNVANLI VOLKAN TEMİZ'DİR.
ESER SAHİBİNİN HAZIRLAMIŞ OLDUĞU VİDEO EĞİTİMLERİ VE YAZILI BİLİMSEL MAKALE VE
METNİ KÖTÜ DURUMA DÜŞÜRECEK VE KOPYALAMA, SAHTE EVRAK DÜZENLEME, KAÇAK BASKI YAPMA, KOPYALAYIP KORSAN BASKI YAPMA V.B.
PAYLAŞMA İŞİ YAPANLAR KONUSUNDA MADDİ VE MANEVİ YÜKSEK MEBLAĞ TUTARINDA TAZMİNAT DAVASI AÇMA HAKKI TAMAMEN
ZİRAAT MÜHENDİSİ VOLKAN TEMİZ'E AİTTİR.

KURALLARA UYMAYANLAR TESPİT EDİLDİĞİNDE ADALET BAKANLIĞININ İLGİLİ KURUMUNA İLGİLİ KANUN HÜKMÜNCE (SANAT ESERLERİNİN KORUNMASI VE TELİF HAKKI MADDESİ) GEREĞİNCE BAŞVURU YAPILACAKTIR.
SUÇU İŞLEYEN KİŞİ VEYA KİŞİLERİN CEZA ALMALARI SAĞLANACAKTIR.
BİLGİLERİNİZE ÖNEMLE ARZ OLUNUR.

Copyright © 2020

Volkan Ziraat Mühendislik

Danışmanlık Eğitim İLÇ. HİZ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.

BAYER Pomarsol Forte® WP 80 Eğitim Tanıtım

Ebook, BAYER
ADENGO OT İLACI

KONUYA GENEL BAKIŞ

KİTAP KAPAĞI

1.BASF STOMP EXTRA OT İLACI TANITIMI, FUSİLADE FORTE OT İLACI NEDİR NASIL KULLANILIR?

UYUZ İÇİN DOĞAL KARIŞIM FORMÜLÜ TANITIMI VE VİDEOLARI

2.BAKIR POMPA TANITIMI VE VİDEOLARI

KROM ÇELİK POMPA ŞARJLI TANITIM VİDEOLARI EĞİTİMİ

3.BAKIR KÖRÜKLÜ KÜKÜRT POMPASI VE KULLANMA KILAVUZU VİDEOLARI

4.MANUEL İLAÇLAMA POMPASI VE KULLANMA KILAVUZU EĞİTİM VİDEOLARI

5.BACO POMPA ŞARJLI KULLANMA KILAVUZU VE EĞİTİM VİDEOLARI

6. SPRAYER ŞARJLI AKÜLÜ POMPA KULLANMA KILAVUZU VE EĞİTİM VİDEOLARI

7.YENİ YAYINLANMIŞ OLAN E-BOOK ÜRÜNLERİMİZE AİT KISA EĞİTİM VİDEOLARI

Biçer Bit Pire Kene Öldüren İlaç Tavuk Biti Kümes Biti İlacı

500 Ml Eğitim

BİÇER Karasinek öldüren ilaç MULTİMEDYA VİDEO TANITIM FİLMİ

BİÇER ANTİPAULUM BÖCEK İLACI MULTİMEDYA TANITIM VİDEO FİLMİ

DİĞER ETKİLİ SİNEK İLAÇLARI NELERDİR SİZİN İÇİN DERLEDİK MULTİMEDYA VİDEO PROGRAMLARIMIZI VİDEO LOGO KISMINA TIKLAYIP TAM EKRANDA İZLEYEBİLİRSİNİZ.

8. YAZAR HAKKINDA BİYOGRAFİ

9. YASAL UYARI, TELİF HAKKI METNİ

10. KAYNAKÇA.

GİRİŞ;

MERHABA DEĞERLİ OKURLAR;

BEN BU EBOOK (E-KİTAP'IN) YAZARI

ZİRAAT MÜHENDİSİ

VOLKAN TEMİZ;

Bu eserimizde; diğer eserlerimizde olduğu gibi ürün odaklı tanıtım ve kullanma kılavuzu içeren, incelemiş olduğunuz ürünleri daha yakından teknik olarak tanımanızı sağlayacak, değerli bilgilere yer verdik.

Keyifle okuyacağınız ve teknik olarak ürünlerin nasıl kullanıldığını net bir şekilde anlayabileceğiniz multimedya video içeriklerimizle konuyu daha da zenginleştirdik. Tüm video prodüksiyonları yazılı metinleri telif hakkı Ziraat Mühendisi

Volkan Temiz'e ait olan bu içeriklerde incelediğiniz ürünü daha yakından görsel olarak daha iyi tanımanızı sağladık.

Tüm Dünya'da ve Türkiye de bir ilk olan bu ürün odaklı tanıtım ve eğitim Ebook projemizde insanların daha da bilgilenmesini, ürünü satın almadan önce nasıl kullanıldığının, ürünün nasıl uygulandığının daha anlaşılabilir olmasını sağladık. Böylece üzerinde yıllardır çalışmış olduğumuz ürün odaklı film tanıtımları bu proje ile hayat bulmaktadır.

Toplam 10.000 adet ÜRÜN ODAKLI TANITIM İÇERECEK OLAN Ekitap - Ebook ESERLERİMİZ GOOGLE PLAY BOOKS 'DA HAYAT BULMAYA DEVAM EDECEKTİR.

YENİ ESERLERİMİZDE SİZLERLE BULUŞMAYI HEYECANLA BEKLİYORUZ.

TÜM DEĞERLİ OKURLARIMIZA BİZİ TAKİP ETTİKLERİ İÇİN TEŞEKKÜR EDİYOR,

HEPİNİZE SAĞLIKLI, MUTLU,

HUZURLU GÜNLER DİLİYORUZ.

YAZAR

ZİRAAT MÜHENDİSİ

VOLKAN TEMİZ

CANIM KIZIM AYŞE ZEYNEP TEMİZ VE

OĞLUM FATİH TOPRAK TEMİZ'E VE DEĞERLİ

EŞİM FUNDA TEMİZ'E

SEVGİLERİMLE...

ÖZELLİKLER

Kontak etkili ve geniş etki spektrumlu bir fungisittir.
Yüksek koruyucu etkiye sahiptir. Hastalık etmenlerinin sporlarının çimlenmesini önler.
İyi bir yayılma ve yapışma kabiliyetine sahiptir.
Fareler ve tavşanlar üzerinde kaçırıcı (repellent) etkisi vardır.
Sebze ve nohutta tohum ilacı olarak da kullanılabilir.
Arılar için zararsızdır.

ÜRÜN GRUBU

Fungisit

ETKİLİ MADDE

%80 Thiram

FORMÜLASYON

WP (Suda Islanabilir Toz)

AMBALAJ ÇEŞİTLERİ

400 g, 800 g

Bitki Adı	Hastalık Adı	Kullanma Dozu ve Dönemi	Son İlaçlama İle Hasat Arasındaki Süre (Gün)
Şeftali	Yaprakdelen (Wilsonomyces carpophylus) Monilya (Sclerotinia laxa)	300 g / 100 l su	14
Kayısı	Monilya (Sclerotinia laxa)	200 g / 100 l su	14
Elma	Karaleke (Venturia inaequalis)	150 g / 100 l su	14
Armut	Karaleke (Venturia pirina)	150 g / 100 l su	14
Erik	Cep hastalığı (Taphrina pruni)	300 g / 100 l su	14
Kiraz	Monilya (Sclerotinia laxa)	150 g / 100 l su	14
Soğan	Sürme (Urocytis cepulae)	5 kg / 100 kg arpacık tohum	-
Nohut	Antraknoz (Ascochyta rabiei)	300 g / 100 kg tohum	-
Nohut	Antraknoz (Ascochyta rabiei)	200 g / 100 l su (yeşil aksam ilaçlaması)	14
Sebze fideleri	Kök çürüklüğü (Alternaria, Fusarium, Rhizoctonia, Sclerotina, Pythium spp.)	200 g / 100 l su tohum	14
Fasulye	Kök çürüklüğü (Fusarium spp., Macrophomina phaseoli, Rhizoctonia spp.)	300 g / 100 l su	14
Kavun, Karpuz	Antraknoz (Colletotrichum lagenarium)	300 g/100 kg tohum	-
Fındık	Fındık faresi (Mucardinus sp.) kaçırıcı olarak )	4 kg / 100 l su	14
Fındık	Yediuyur (Glis glis) kaçırıcı olarak	4 kg / 100 l su	14
Fidan ve omcalarda	Tarla tavşanı (Lepus europaes) Ada tavşanı (Oryctolaguss cuniculus) kaçırıcı olarak	150 g / 1 l su	14
Tütün	Çökerten (Damping-off) (Fusarium spp., Rhizoctonia solani, Pythium sp., Alternaria spp., Sclerotina spp.)	200 g/100 l su veya 2,5-3 g/m2 fidelik döneminde kullanılır.	14
Şekerpancarı	Kökboğazı yanıklığı (Phoma betae)	400 g / 100 kg tohum	-

BİTKİLER İLE İLGİLİ TAVSİYELER

Elma Armut Karaleke hastalığına karşı çiçek gözleri kabardığı zaman ilk ilaçlama, pembe gonca (elma), beyaz rozet (armut) devresi 2. ilaçlama, çiçek taç yapraklarının % 70-80’i döküldüğünde 3. ilaçlama hava şartlarına göre 10 günlük aralıklarla ilaçlamaya devam edilir.

Şeftali ve kayısıda Monilya: 1. ilaçlama çiçeklenme başlangıcında (% 5 – 10 çiçekte), 2. ilaçlama tam çi- çeklenmede (% 90 – 100 çiçekte) iken yapılır.

Erik cep hastalığı: 1. ilaçlama tomurcukların kabardığı dönemde, 2. ilaçlama çiçek taç yapraklarının % 80 döküldüğü dönemde yapılmalıdır.

Şeftali yaprak delen: 1. ilaçlama sonbaharda yaprak dökümünden hemen sonra, 2. ilaçlama ilkbaharda çiçek tomurcukları açılmadan önce yapılmalıdır.

Nohutta antraknoz hastalığına karşı, ekimden 3-4 saat önce nohut tohumları bir saat süreyle su içerisinde ıslatıldıktan sonra yarım saat müddetle bir sergi üzerine yayılarak havalandırılmalı ve gerekli miktar ilaçla ka- rıştırılarak ekilmelidir.

Yeşil aksam için: Bölgede nohut yaprak ve dallarında 2-3 mm çapında yuvarlak veya uzunumsu kahverengi lekeler tespit edilir edilmez ilaçlamaya başlanır ve 7-10 gün ara ile hastalığın şiddetine ve meteorolojik şartlara göre 2-5 uygulama yapılır.

Tarla ve Ada tavşanına karşı: Fidan ve bağ omcalarının toprak seviyesinden bir metre yüksekliğe kadar olan kısımları ıslanıncaya kadar ilaçlanır.

Fındıkta yediuyur: Fındıkların süt olum devresinden itibaren, zarar görülür görülmez ilaçlamaya başlanır.

İLACIN HAZIRLANMASI VE KULLANIMI

Önce ilaçlama aletinin deposu yarıya kadar su ile doldurulur. Gerekli miktarda ilaç ayrı bir kapta az miktar su ile bulamaç haline getirilerek depoya konur. Aletin karıştırma aparatı çalıştırılarak kalan gerekli su miktarı depoya ilave edilir. İlaç püskürtme aletine konmadan önce iyice karıştırılmalıdır. Devresinden faresine karşı fındıkların süt olum devresinden itibaren zarar görülür görülmez ilaçlamaya başlanır..

KARIŞABİLİRLİK DURUMU

Birçok fungisit ve insektisitler ile karıştırılabilir. Bakırlı fungisitlerle karıştırılamaz. Bitkilere bakırlı ilaç uygulama- sından hemen ardından Pomarsol tatbikatı yapılmamalıdır. Bakırlı ilaç tatbik edilmiş ise, aradan iki haftalık bir sürenin geçmesi beklenmelidir.

ANTİDOTU VE TEDAVİSİ

Özel bir antidotu yoktur. Semptomatik tedavi uygulanır.

VİDEO TANITIM FİLMİ

ADENGO İLAÇ TANITIMI

BAYER ADENGO OT İLACI TANITIMI
Dokümanlar
Adengo ® SC 465 Etiketi
Adengo ® SC 465 Broşürü
Adengo ® Güvenlik Bilgi Formu